İsrail’de tartışmalı ‘yargı reformu’: Şirketler İsrail’den ayrılmak istiyor

ekonomisinin temel taşlarından (Hi-Tech) sektörü, Başbakan Binyamin hükümetinin yürürlüğe koymak istediği yargı reformuna karşı sert adımlar atıyor.

Yargı reformuna karşı geçen hafta bir şirketin İsrail’deki varlıklarını çekme kararını duyurmasının ardından Verbit şirketi kurucusu Livne de bu yönde bir karar aldığını açıkladı.

İsrail’de yayın yapan Kanal 12 televizyonuna konuşan Livne, yüksek miktarda ödediğine işaret ederek, "İsrail’den ayrılmayı ve böylece burada vergi ödemeyi bırakmayı planlıyorum." dedi.

Şirketler İsrail’den ayrılıyor

Livne, diğer şirketlere da yargı reformuna karşı protesto çağrısı yaparak, "Umarım diğerleri de bana katılır. Ekonominin itici gücü biziz. Bu adımları attığımızda hükümetin müzakere masasına oturup bizi daha da dikkate alacağına inanıyorum." diye konuştu.

İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ise Livne’ye hitaben hesabından yaptığı paylaşımında, "İsrail’i Yahudi, demokratik, güçlü ve ekonomik olarak gelişmiş tutacağımıza söz veriyoruz. Böylece senin ve her Yahudi’nin daima dönecek biri evi olur." ifadelerini kullandı.

Diğer bir yüksek teknoloji şirketi "Papaya Global" da geçen hafta şirketin İsrail’deki parasını çekme kararı aldığını duyurmuştu.

Şirketin yöneticisi Eynat Guez, Twitter hesabından, "Başbakan Netanyahu’nun demokrasiye ve ekonomiye zarar verecek reformları hayata geçirmeye kararlı olduğunu açıklamasının ardından, şirketin tüm parasını İsrail’den çekme kararı aldık." paylaşımını yapmıştı.

İsrail’in ihracatının yarısından fazlası yüksek teknoloji sektöründen

Yüksek teknoloji, İsrail ekonomisinin temel sektörlerinden biri olarak biliniyor.

İsrail’de yazılım, elektronik, telekomünikasyon, medikal ürünler gibi alanlarda çalışan 200 yüksek teknoloji şirketi bulunuyor.

Ekonomi Bakanlığının verilerine göre, ülkedeki toplam çalışan sayısının yüzde 10’una tekabül eden yaklaşık 400 bin kişi yüksek teknoloji alanında faaliyet gösteriyor.

Ülkede 2021 yılında ilk kez yüksek teknoloji ihracatı, İsrail’in toplam ihracatının neredeyse yarısını oluşturmuştu.

İsrail’de işçilerden alınan gelir vergisinin yüzde 60’ı, alınan tüm gelir vergilerinin de yüzde 25’i yüksek teknoloji sektöründen toplanıyor.

Uzmanlar, yargı reformunun yürürlüğe girmesi durumunda yatırımcıların kaçacağını ve bunun İsrail’in kredi notunun düşmesine neden olacağını düşünüyor.

İsrail’de geçen hafta yargı reformuna karşı düzenlenen, yüksek teknoloji sektörü çalışanlarının da katıldığı gösterilerde "Yüksek teknoloji yoksa vergi de yok" yazılı pankartlar taşınmıştı.

Netanyahu hükümetinin "yargı reformu"

Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkeme’nin yetkilerini sınırlandıran, yargının, hakimlerin seçimi üzerindeki etkisini azaltan bir yasa planladıklarını duyurmuştu.

Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının bazı yetkilerini Meclise devretmeye yönelik hamleleri, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı mekanizması arasında gerilime yol açmıştı.

Ülkedeki en yüksek yargı merci olarak görev yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, taslağı olarak kabul edilen "temel yasalara" aykırı olduğu gerekçesiyle meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisine sahip.

Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkemenin, Meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisinin elinden alınacağını belirtmişti.

İsrail Yüksek Mahkemesi’nin 18 Ocak’ta Netanyahu hükümetinde birden fazla bakanlık görevi üstlenen Şas Lideri Arya Deri’nin "vergi suçlarından hüküm giydiği için" kabinede yer alamayacağına hükmetmesiyle, iktidar-yargı krizi derinleşmişti.

Netanyahu, mahkeme kararı üzerine Deri’yi görevden almıştı.