Türkiye’nin kuraklıkla mücadelesinde 5 yıllık yol haritası

Bakanlık tarafından hazırlanan "2023-2027 Dönemi Türkiye Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı"na göre, tarımsal konusunda kamuoyu bilinç düzeyinin artırılması, sürdürülebilir tarımsal su kullanımının planlaması, kuraklığın yaşanmadığı dönemlerde gerekli tedbirlerin alınması ve kriz dönemlerinde etkin mücadele programı uygulayarak kuraklığın etkilerinin en aza indirilmesini amaçlanıyor.

Plana göre, tarımsal kuraklık tahminine dayalı kriz yönetimi uygulanacak. İl bazında ve toprak nem verileri ile yeraltı suyu, yerüstü suyu rasat değerleri izlenecek. Bu değerlere dayalı olarak belirlenecek eşik seviyelere göre il kriz yönetim planları oluşturulacak.

Zirai gözlem istasyonlarında toprak nemi ölçülecek

Kuraklığın yaşandığı bölge temelinde, kuraklık kriz kararları alınarak kriz yönetimi uygulaması yürütülecek. Kuraklıkla mücadelede her ilin kendi dinamiklerine ve özel koşullarına uygun hazırlanmış "İl Kuraklık Eylem Planları" güncellenecek.

Mevcut sulama sistemleri, teknik ve ekonomik olarak uygun olan yerlerde su tasarrufu sağlayan kapalı sistemlere dönüştürülecek. Sulama sistemlerinin bakım ve onarımları yapılacak. Planlama aşamasında olan veya yapımı devam eden sulama şebekelerinde, su kaybını azaltmak ve verimi artırmak için sulama sistemleri "kapalı sulama şebekesi" olarak projelendirilecek.

Kuraklık kriz tahmin ve yönetimine katkıda bulunulacak şekilde bir "tarımsal rekolte tahmin ve izleme sistemi" oluşturulacak, kurak dönem havza yönetim ve eylem planları hazırlanacak.

Depoların su tutma kapasitesi artırılacak

Ülkenin, depolama (gölet-baraj) tesislerinin potansiyel su tutma kapasitesi artırılacak.

Atık suların toplanması, arıtılmış atık suların tarım ve sanayide tekrar kullanımına yönelik tedbirlerin alınması sağlanacak. Bu kapsamda, kapalı drenaj sisteminde dönen suyun arıtılarak yeniden sulamada kullanılması sağlanacak.

Açılmış yeraltı suyu kuyuları haritalandırılacak ve periyodik olarak izlenecek, çiftçiler konu ile ilgili bilinçlendirilecek.

İçme, kullanma, sanayi ve tarımsal maksatlı açılan bütün yeraltı suyu kuyularına tahsis edilen debinin sayaç takılarak ölçülmesi, takip edilmesi sağlanacak.

Havzalar arası su iletimi planlanacak ve gerektiğinde uygulamaya konulacak. Toprağın niteliği, arazinin yeteneği ve diğer arazi özellikleri gözetilerek uygun arazi kullanım şekilleri belirlenecek.

Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında tarım havzalarında ürün deseninin planlamasının yapılacak.

Sulama Veri Tabanı oluşturulacak

Sulama Veri Tabanı’nın oluşturulması sağlanacak. Sulama kooperatiflerince işletilen yeraltı suyu sulama projelerinin damla sulama sistemine dönüştürülmesi için adım atılacak. Sulama şebekelerinde sulama planları oluşturulacak ve gerektiğinde kısıtlı sulama programları uygulanacak.

Olası kuraklık senaryolarına göre il bazında, ürün deseni planlanarak, riskli alanlar yem bitkileri üretimine yönlendirilecek. Olası kuraklık dönemlerinde, hayvan yemi (kaba ve kesif) arz güvenliği sağlanacak.

Kuraklıktan kaynaklanan arz, talep etkilerinden doğacak ekonomik spekülasyonların önlenmesi ve gerekli mal stoklarının oluşturulmasına yönelik bir program belirlenecek. Kuraklık ile oluşacak kısıtı riskini azaltmak için tarımda verimliliği yükselten sertifikalı kullanımı artırılacak.

Kuraklığa dayanıklı yeni bitki çeşitlerinin nitelikli tohumluklarının yeterli miktarda üretimi konusunda gerekli tedbirler alınacak.

Kurak dönemlerinde toprakta suyun korunumu için su hasadı teknikleri uygulanacak.

Tarımsal kuraklıkla mücadelede sulamanın etkinliğinin artırılması amacıyla çiftçilere yönelik eğitimler düzenlenecek. Modern ve iklim dostu sulama tekniklerinin kullanımının yaygınlaştırılması amacıyla çiftçilere yönelik olarak zengin içerikli yayım faaliyetleri gerçekleştirilecek.